1917
11 stycznia - Ignacy Paderewski przedstawił koncepcję utworzenia Stanów Zjednoczonych Polski.
14 stycznia – inauguracyjne posiedzenie Tymczasowej Rady Stanu.
2 lipca – w związku z kryzysem przysięgowym Józef Piłsudski wystąpił z Tymczasowej Rady Stanu.
9 lipca – Józef Piłsudski nakazał polskim legionistom odmówić złożenia przysięgi na wierność cesarzom Niemiec i Austro-Węgier.
22 lipca – w wyniku kryzysu przysięgowego w Legionach Polskich Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali osadzeni w twierdzy w Magdeburgu.
15 sierpnia – utworzono Komitet Narodowy Polski.
25 sierpnia – Tymczasowa Rada Stanu podała się do dymisji.
28 sierpnia – powstała Komisja Przejściowa Tymczasowej Rady Stanu.
12 września – powstała Rada Regencyjna Królestwa Polskiego.
20 września – Komitet Narodowy Polski został uznany przez rządy Francji.
26 listopada – powstał rząd Jana Kucharzewskiego.
1918
4 lutego – Rada Regencyjna wydała ustawę o Radzie Stanu Królestwa Polskiego.
12 lutego – rząd Jana Kucharzewskiego podał się do dymisji.
15 lutego – przejście byłej II Brygady Legionów na stronę Ententy.
4 kwietnia – Rada Regencyjna powołała rząd J. K. Steczkowskiego.
9 kwietnia – wybory do Rady Stanu.
30 maja – założono Związek Legionistów Polskich, organizację zrzeszającą byłych żołnierzy Legionów Polskich.
9 lipca – ukazało się pierwsze wydanie krakowskiego Nowego Dziennika, polskojęzycznej gazety żydowskiej.
25 lipca – na wiecu ludności spisko-orawskiej w Zakopanem uchwalono przyłączenie Orawy i Spiszu do Polski.
27 lipca – w Lubline powołany Katolicki Uniwersytet Lubelski.
7 października – ogłoszenie niepodległości Królestwa Polskiego przez Radę Regencyjną.
11 października – polskie organizacje działające w Rzeszy wydały wspólny komunikat opowiadający się jawnie za niepodległością Polski.
12 października – Rada Regencyjna przejęła władzę nad wojskiem polskim.
13 października – została utworzona Rzeczpospolita Zakopiańska.
19 października - została powołana Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego.
Lwów - powstała Ukraińska Rada Narodowa.
20 października – Lwów: Rada Miejska przyjęła rezolucję o przyłączeniu miasta do Polski.
23 października – Rząd Jana Kantego Steczkowskiego został odwołany przez Radę Regencyjną.
25 października - w Warszawie, Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ustanowiła "urząd Szefa Sztabu Wojsk Polskich"
Wojciech Korfanty wystąpił w Reichstagu z żądaniem przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem polskich zaboru pruskiego.
28 października – utworzenie w Krakowie Polskiej Komisji Likwidacyjnej.
1-22 listopada – walki o Lwów między Polakami ("Orlęta lwowskie") i Ukraińcami, wygrane przez Polaków.
3 listopada - Polska zadeklarowała niezależność od Rosji.
powstał Polski Komitet Narodowy we Lwowie.
5 listopada – zawarcie polsko-czeskiej umowy o przeprowadzeniu linii granicznej na Śląsku Cieszyńskim.
6 listopada – proklamowanie Republiki Tarnobrzeskiej (T. Dąbal, ks. E. Okoń).
7 listopada – utworzono Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej w Lublinie.
8 listopada:
Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali uwolnieni z twierdzy w Magdeburgu.
utworzenie w Zagłębiu Dąbrowskim Rad Delegatów Robotniczych.
9 listopada – z inicjatywy Mariana Dąbrowskiego powstało w Krakowie Polskie Stronnictwo Republikańskie.
10 listopada - Austria zrzekła się Galicji na rzecz Polski
Józef Piłsudski przybył z Magdeburga do Warszawy
poprzedzające powstanie wielkopolskie wydarzenia tzw. Republiki Ostrowskiej.
10-26 listopada – tzw. Republika Ostrowska.
11 listopada – uznanie niepodległości Polski na arenie międzynarodowej, kapitulacja Niemiec:
Rada Regencyjna przekazała władzę nad wojskiem Józefowi Piłsudskiemu.
powstała Legia Akademicka.
13 listopada – PPS zorganizowała w Warszawie wielką demonstrację przeciwko rządom Rady Regencyjnej.
14 listopada – samorozwiązanie Rady Regencyjnej i przekazanie pełni władzy Józefowi Piłsudskiemu.
15 listopada – papież Benedykt XV wystosował przesłanie do narodu polskiego w chwili odzyskania niepodległości.
16 listopada - telegram Naczelnika Państwa J. Piłsudskiego notyfikujący powstanie Państwa Polskiego.
w Międzyrzecu Podlaskim wojska niemieckie dokonały pogromu, w którym zginęło co najmniej 44 osoby (22 żołnierzy POW broniących pałacu Potockich i co najmniej kolejne 22 osoby ludności cywilnej).
17 listopada – powstał rząd Jędrzeja Moraczewskiego.
21 listopada - rząd Jędrzeja Moraczewskiego wydał manifest zapowiadający reformę rolną i nacjonalizację niektórych gałęzi przemysłu.
Polska odzyskała z rąk ukraińskich cały Lwów.
22 listopada - dekretem Józefa Piłsudskiego powołany urząd Naczelnika Państwa, najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej, dekret ten ustalał ustrój republikański odrodzonej Polski
23 listopada – dekret rządu J.Moraczewskiego wprowadził: 8-godzinny dzień pracy i 46-godzinny tydzień pracy.
26 listopada – zakończyły się wydarzenia Republiki Ostrowskiej w Ostrowie Wielkopolskim.
28 listopada - Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego.
powołano do życia Polską Marynarkę Wojenną.
29 listopada - Józef Piłsudski objął urząd głowy państwa jako Tymczasowy Naczelnik Państwa.
1 grudnia - Polskie Stronnictwo Ludowe Lewica połączyło się z Polskim Stronnictwem Ludowym Piast.
3-5 grudnia – Sejm Dzielnicowy w Poznaniu. Powołanie Naczelnej Rady Ludowej.
8 grudnia – inauguracja roku akademickiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
8-11 grudnia – XV Zjazd Polskiej Partii Socjalistycznej w Warszawie.
15 grudnia – rząd zerwał stosunki dyplomatyczne z Niemcami.
16 grudnia – utworzenie Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (zjednoczenie SDKPiL i PPS Lewicy).
20 grudnia - utworzenie Straży Granicznej.
powstała Wojskowa Szkoła Lotnicza.
23 grudnia – powstała Flotylla Wiślana.
26 grudnia – do Poznania przybył Ignacy Paderewski.
27 grudnia – wybuch powstania w Wielkopolsce.
29 grudnia – rozpoczął się pierwszy w niepodległej Polsce pobór do wojska.
30 grudnia – cały Poznań w ręku powstańców.
31 grudnia – w obiegu pieniężnym znajdowało się 9 mld marek polskich. Kurs wynosił 9 marek polskich za dolara amerykańskiego.
Grudzień – pierwsze starcia oddziałów polskich z Armią Czerwoną.
1919
2 stycznia - powstańcy wielkopolscy zdobyli Nowy Tomyśl.
polscy żandarmi, podczas procedury wydalania z kraju, zamordowali 4 z 5 członków misji Rosyjskiego Czerwonego Krzyża, przybyłej do Warszawy 20 grudnia 1918 roku w celu wynegocjowania repatriacji jeńców rosyjskich z czasu I wojny światowej. Piąty z członków misji przeżył udając martwego.
4 stycznia – powstańcy wielkopolscy zaatakowali bez powodzenia oddziały niemieckie w Zbąszyniu.
4-5 stycznia – zamach stanu endecki, w tym pułkownika Mariana Żegoty-Januszajtisa z zamiarem obalenia rządu Jędrzeja Moraczewskiego.
9 stycznia – powstańcy wielkopolscy dokonali nalotu bombowego na lotnisko we Frankfurcie nad Odrą.
12 stycznia – zajęcie przez Ukraińców Żółkwi, Dublan i Kulikowa i odcięcie przez nich Lwowa od polskiej Grupy Operacyjnej "Bug" gen. Jana Romera w rejonie Rawy Ruskiej.
13 stycznia - pod naciskiem mocarstw zachodnich polskie oddziały zostały wycofane ze Spisza i Orawy. Czechosłowacja zgodziła się w zamian przepuścić przez swoje terytorium tranzyt broni dla Polski.
władze niemieckie wprowadziły stan oblężenia dla Górnego Śląska, który został odwołany 1 maja 1919 roku.
15 stycznia – Polska została zaproszona przez zwycięskie państwa Ententy do udziału w konferencji pokojowej.
16 stycznia – powstał rząd Ignacego Jana Paderewskiego. Ignacy Jan Paderewski pełnił funkcję prezesa Rady Ministrów i równocześnie był ministrem spraw zagranicznych.
23 stycznia – na rozkaz premiera K. Kramářa i prezydenta T. Masaryka 16 tys. żołnierzy czeskich najechało na Śląsk Cieszyński.
26 stycznia - odbyły się wybory do Sejmu Ustawodawczego.
wojska czeskie, korzystając z zaangażowania Polski w walki na wschodzie, zajęły ziemie Śląska Cieszyńskiego aż za Wisłę.
28 stycznia - bitwa pod Skoczowem z wojskami czeskimi. Zakończyła się 30 stycznia powodzeniem strony polskiej, ponieważ została zatrzymana ofensywa wojsk czeskich (polsko-czechosłowackie konflikty graniczne).
29 stycznia - Roman Dmowski – przewodniczący Polskiego Komitetu Narodowego – przedstawił na konferencji w Paryżu polskie postulaty odnośnie granicy polskiej po I wojnie światowej.
3 lutego – podpisanie polsko-czeskiego układu o tymczasowej granicy na Śląsku Cieszyńskim.
7 lutego - powołano Najwyższą Izbę Kontroli.
10 lutego – w Warszawie został otwarty Sejm Ustawodawczy. Kadencja trwała do 27 listopada 1922 r.
14 lutego - starcie polskiego oddziału kapitana Mienickiego z oddziałem bolszewickim należącym do Frontu Zachodniego w Berezie Kartuskiej.
16 lutego – przerwanie działań zbrojnych w Wielkopolsce – rozejm w Trewirze.
20 lutego - uchwalenie tzw. Małej Konstytucji.
Józef Piłsudski został zatwierdzony przez Sejm Ustawodawczy jako Głowa państwa z tytułem Naczelnika Państwa. Piłsudski złożył swą władzę 14 grudnia 1922 roku na ręce wybranego przez Zgromadzenie Narodowe, na mocy konstytucji marcowej, Prezydenta RP, Gabriela Narutowicza.
25 lutego - polsko-czechosłowacki konflikt graniczny: wojsko polskie wkroczyło do Cieszyna.
Wielka Brytania uznała niepodległość Polski.
9 marca – ochotnicza kompania powstańców wielkopolskich wyruszyła do Małopolski, aby wziąć udział w walkach z Ukraińcami.
19 marca – ogłoszenie Gdańska Wolnym Miastem.
30 marca – wojna polsko-ukraińska: Wódz Naczelny Józef Piłsudski wydał rozkaz o utworzeniu Frontu Wołyńskiego.
4 kwietnia - został założony Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
5 kwietnia – wojna polsko-bolszewicka: wojsko polskie dokonało w zdobytym Pińsku masakry 35 Żydów, oskarżanych o popieranie bolszewików.
12 kwietnia – w Łucku rozpoczęto zjazd ziemian, podczas którego powstał Związek Ziemian Wołynia. Zajęto się sprawą polskiego stanu posiadania na Rusi.
16 kwietnia - wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęła się ofensywa wojsk polskich.
początek operacji sprowadzania do Polski armii generała Józefa Hallera.
w Warszawie zjazd ZSMP przewodniczący Stanisław Dubois.
17 kwietnia - wojna polsko-bolszewicka: polskie wojska zdobyły Lidę.
18 kwietnia - wojna polsko-bolszewicka: wojska polskie zdobyły Nowogródek.
założono Muzeum Narodowe w Poznaniu.
19 kwietnia – zajęcie Wilna przez oddziały polskie.
23 kwietnia – 26 kwietnia – nadzwyczajny XVI Zjazd Polskiej Partii Socjalistycznej zaboru pruskiego.
23 kwietnia – 26 kwietnia – XV Kongres Polskiej Patii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego.
23 kwietnia – 26 kwietnia – XVI Zjazd Polskiej Partii Socjalistycznej w Krakowie.
27 kwietnia – 28 kwietnia – Kongres zjednoczeniowy Polskiej Partii Socjalistycznej, Polskiej Partii Socjal-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego oraz Polskiej Partii Socjalistycznej zaboru pruskiego. Nowa partia przyjęła nazwę Polska Partia Socjalistyczna. Kongres został uznany jako XVI Zjazd Polskiej Partii Socjalistycznej.
7 maja – w Poznaniu otwarto Wszechnicę Piastowską, obecny Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.
15 czerwca – utworzenie Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie.
10 lipca – uchwała Sejmu w sprawie zasad reformy rolnej. Ustalono limity wielkości gospodarstw prywatnych, dla Polski centralnej 180 ha, dla Kresów 400 ha.
13 lipca - w bitwie pod Jazłowcem 14. Pułk Ułanów 4. Dywizji Strzelców Polskich odniósł zwycięstwo nad wojskamiZachodnioukraińskiej Republiki Ludowej.
17 lipca – wojsko polskie wyparło ze Zbrucza armię ukraińską, kończąc w ten sposób wojnę polsko-ukraińską.
zawarto rozejm pomiędzy dowództwem Wojska Polskiego i oddziałami Semena Petlury.
27 lipca – po drobnych potyczkach z oddziałami litewskimi wojska polskie wkroczyły do Augustowa. Miasto zajęła grupa gen.Falewicza.
31 lipca – Sejm RP ratyfikował traktat wersalski.
1 sierpnia – Sejm RP uchwalił ustawę o godłach i barwach Rzeczypospolitej Polskiej oraz o orderze Virtuti Militari.
16-17 sierpnia – wybuchło I powstanie śląskie.
18 sierpnia - I powstanie śląskie: zwycięska dla Polaków bitwa pod Godowem.
23 sierpnia – wybuchło powstanie sejneńskie, zorganizowane przez Polską Organizację Wojskową przeciwko administracji litewskiej.
24 sierpnia – zakończenie I powstania śląskiego.
28 sierpnia – zakończyło się powstanie sejneńskie; wojska litewskie zostały wyparte z Suwalszczyzny.
29 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: wojska polskie zdobyły Bobrujsk.
1 września - Polska podpisała zawieszenie broni z Ukrainą.
naczelnik państwa Józef Piłsudski ratyfikował Traktat wersalski.
9 września – Departament do Spraw Morskich zatwierdził pierwszy program rozwoju polskiej floty wojennej. W jej skład miały wejść: krążownik o pojemności 3000 BRT, 4 kontrtorpedowce po 800 BRT, 2 okręty podwodne (500 i 200 BRT), 6 trawlerów po 100 BRT i kilkanaście mniejszych jednostek.
9 października – w Mikaszewiczach rozpoczęły się rokowania polsko-bolszewickie.
11 października - dokonano uroczystego otwarcia Uniwersytetu Wileńskiego.
2 listopada – polski statek uzbrojony Różycki poddaje się niemieckiej Weichselschutzflotille.
21 listopada – Rada Najwyższa na konferencji pokojowej przyznała Polsce Galicję Wschodnią.
8 grudnia - Rada Ambasadorów państw Ententy ustaliła w Paryżu linię Curzona jako wschodnią granicę Polski.
potyczka polsko-czechosłowacka pod Kieżmarkiem.
9 grudnia - ustąpił rząd Ignacego Jana Paderewskiego.
decyzja mocarstw zachodnich o podziale byłych flot państw zaborczych (Polsce przyznano 6 małych, rozbrojonych poniemieckich torpedowców o łącznej wyporności 2300 t)
13 grudnia – powstał rząd Leopolda Skulskiego.
1920
3 stycznia – wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęła się akcja zaczepna grupy wojsk gen. Edwarda Rydza-Śmigłego przeciwko bolszewikom na Dyneburg. Oddziały polskie weszły do miasta.
10 stycznia - Gdańsk stał się Wolnym Miastem wg postanowień traktatu wersalskiego.
Polska odzyskała dostęp do Bałtyku (72 km pas wybrzeża od Orłowa po Jezioro Żarnowieckie).
w ramach wymiany do Polski przybył pierwszy transport polskich uchodźców i zakładników z Rosji.
15 stycznia – wprowadzenie marki polskiej jako waluty obowiązującej w Polsce.
17 stycznia - Wojsko Polskie pod wodzą gen. broni Józefa Hallera przekroczyło linię demarkacyjną pod Nieszawą.
Polska rozpoczęła przejmowanie Pomorza Gdańskiego przyznanego traktatem wersalskim.
18 stycznia – Wojsko Polskie wkroczyło do opuszczonego przez Niemców Torunia.
19 stycznia - Bydgoszcz została przyłączona do Polski.
20 stycznia – oddziały Frontu Wielkopolskiego wkroczyły do Bydgoszczy, entuzjastycznie witane przez Polaków.
22 stycznia:
31 stycznia - Plebiscyt na Górnym Śląsku: oddziały angielskie i włoskie obsadziły tereny plebiscytowe na Górnym Śląsku i wOlsztyńskim.
8 lutego – oddziały brytyjskie i wysoki komisarz Ligi Narodów, Reginald Tower, przejęli Gdańsk z rąk Niemców.
10 lutego – zaślubin Polski z morzem w Pucku dokonał gen. Józef Haller. Tym samym potwierdzono wykonanie jednego z punktów postanowień traktatu wersalskiego przyznającego Polsce 140-kilometrowy odcinek wybrzeża.
11 lutego – plebiscyt na Górnym Śląsku: władzę na Górnym Śląsku objęła Komisja Międzysojusznicza.
19 lutego – plebiscyt na Górnym Śląsku: w Bytomiu powołano Polski Komitet Plebiscytowy z Wojciechem Korfantymna czele.
10 marca – wojna polsko-bolszewicka: wojska rosyjskie rozpoczęły ofensywę na zachód.
12 marca – Rusińska Ludowa Republika Łemków została zlikwidowana przez wojsko polskie.
19 marca – Józef Piłsudski został Pierwszym Marszałkiem Polski.
28 marca – wojna polsko-bolszewicka: w odpowiedzi na polską propozycję rozpoczęcia rokowań pokojowych w Borysowie, strona rosyjska zażądała innego miejsca i całkowitego wstrzymania ognia.
21 kwietnia – Polska podpisała układ z Ukrainą o wzajemnym współdziałaniu wojskowym. Józef Piłsudski zawarł umowę z atamanem Semenem Petlurą (Umowa warszawska).
25 kwietnia – wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęła się wyprawa kijowska.
25-26 kwietnia – Wojna polsko-bolszewicka: zagon na Koziatyn.
4 maja – oddziały powstańców śląskich dotarły nad Odrę.
7 maja – wojna polsko-bolszewicka: oddziały polskie zajęły Kijów.
10 maja – rozpoczął się strajk powszechny na Górnym Śląsku, protestowano przeciwko niemieckiemu terrorowi.
14 maja – wojna polsko-bolszewicka: początek kontrofensywy rosyjskiej.
17 maja – wojna polsko-bolszewicka: Wódz Naczelny Józef Piłsudski wydał dyrektywę o utworzeniu Frontu Północnego.
23 maja – powstała Narodowa Partia Robotnicza.
29 maja – wojna polsko-bolszewicka: Armia Czerwona rozpoczęła ofensywę na Ukrainie.
5 czerwca – 1 Armia Konna Siemiona Budionnego przerwała front polsko-rosyjski podczas wojny polsko-bolszewickiej.
9 czerwca – ustąpił rząd Leopolda Skulskiego.
10 czerwca – wojna polsko-bolszewicka: wojska polskie i ukraińskie na skutek ofensywy Armii Czerwonej wycofały się z Kijowa.
23 czerwca – utworzono pierwszy rząd Władysława Grabskiego.
1 lipca – powołanie Rady Obrony Państwa.
4 lipca – wojna polsko-bolszewicka: ruszyła ofensywa Tuchaczewskiego. W ciągu dwóch tygodni bolszewicy zajęli Mińsk, Wilno, Grodno (19 lipca) i Pińsk.
9 lipca – wojna polsko-bolszewicka: bitwa pod Grebionką.
wojna polsko-bolszewicka: utracono dwa polskie pociągi pancerne: „Generał Iwaszkiewicz” pod Czarnym Ostrowiem i „Konarzewski” pod Bobrujskiem.
11 lipca – na Warmii, Mazurach i Powiślu odbył się plebiscyt. Zdecydowana większość opowiedziała się za przynależnością terenów plebiscytowych do Niemiec (tylko ok. 3,5% głosów za przynależnością do Polski).
14 lipca – wojna polsko-bolszewicka: oddziały polskie po walkach z Litwinami i bolszewikami wycofane zostały zWilna. Litwini zajmują stację Nowe Troki-Landwarów.
15 lipca – Górny Śląsk otrzymał szeroką autonomię (zobacz też: statut autonomii).
19 lipca – wojska litewskie zajmują Puńsk, Sejny i Giby
24 lipca – został powołany Rząd Obrony Narodowej z Wincentym Witosem jako premierem. Członkami rządu byli także m.in. Ignacy Daszyński, Gabriel Narutowicz i Maciej Rataj.
27 lipca – wojna polsko-bolszewicka: Armia Czerwona zajęła twierdzę Osowiec.
wojna polsko-bolszewicka: w obliczu ciężkiej sytuacji na froncie i zagrożenia kraju episkopat polski oddał Polskę pod opiekę Matki Boskiej.
28 lipca – Rada Ambasadorów w Paryżu dokonała podziału Śląska Cieszyńskiego pomiędzy Polskę i Czechosłowację.
wojna polsko-bolszewicka: Armia Czerwona zajęła Białystok.
30 lipca – w Białymstoku utworzono Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski. Komitet ten ogłosił Manifest do polskiego ludu roboczego miast i wsi, w którym zapowiedział utworzenie Polskiej Republiki Radzieckiej.
30 lipca – wojska litewskie wkraczają do Suwałk
31 lipca – wojna polsko-bolszewicka: Armia Czerwona zajęła twierdzę Brześć nad Bugiem.
Sierpień – do Tarnowa przybył rząd Ukraińskiej Republiki Ludowej na czele z atamanem Symonem Petlurą
1 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: wydano rozkaz zakończenia obrony twierdzy Łomża, co otworzyło drogę Sowietom na Warszawę.
6 sierpnia – podpisanie przez rząd litewski i sowieckie władze wojskowe konwencji w sprawie wycofania wojsk bolszewickich z zamieszkanych przez Polaków terenów (w tym Wilna), które przekazane miały być Litwie.
8 sierpnia – wojska litewskie wkraczają do Augustowa
9 sierpnia – Kazimierz Sosnkowski został ministrem spraw wojskowych.
10 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: sowiecki 3. Korpus Kawalerii przekroczył Wisłę na północ od Warszawy.
Rada Obrony Państwa wydała odezwę do ludów świata, w której demaskowała postępowanie Sowietów w sprawie rokowań. Podkreślano pełną wykrętów rosyjską politykę stosowaną względem Polski oraz państw europejskich.
12-25 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: bitwa warszawska zakończona zwycięstwem wojsk polskich nad oddziałami Armii Czerwonej dowodzonej przez Tuchaczewskiego.
15 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: podczas bitwy warszawskiej polskim oddziałom udało się powstrzymać ofensywę bolszewicką.
16 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: koncentryczne uderzenie armii Władysława Sikorskiego, wyprowadzone z południowo-wschodnich fortów Modlina i znad Wkry, doprowadziło do opanowania Nasielska. Uderzenie to dało możliwość kontynuowania pomyślnych działań na Serock i Pułtusk.
17 sierpnia – Niemcy, na fałszywą wieść o przegranej Bitwie Warszawskiej, rozpoczęli zajmowanie Śląska. Oddziały francuskie stacjonujące w Katowicach zmuszono do wycofania się.
wojna polsko-bolszewicka: bitwa pod Zadwórzem.
plebiscyt na Górnym Śląsku: nacjonaliści niemieccy zamordowali w Katowicach polskiego lekarza Andrzeja Mielęckiego.
18-19 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: obrona mieszkańców Płocka przed atakiem Rosjan.
18 sierpnia – w więzieniu we Wronkach strażnicy pobili więźniarki-komunistki, m.in. Marię Koszutską.
19 sierpnia/20 sierpnia – w nocy z 19 na 20 sierpnia rozpoczęło się II powstanie śląskie (trwało do 25 sierpnia).
22 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: zwycięstwo polskie w bitwie białostockiej.
25 sierpnia – zakończyła się bitwa warszawska.
na rozkaz polskiego dowództwa zakończono II powstanie śląskie. Powołano mieszaną Policję Plebiscytową.
26 sierpnia – na mocy porozumienia z bolszewikami z 6 sierpnia, do Wilna wkraczają wojska litewskie.
31 sierpnia – wojna polsko-bolszewicka: bitwa pod Komarowem. W wyniku ofensywy na froncie południowym Rosjanie znaleźli się w odwrocie.
16 września – wojna polsko-bolszewicka: zakończyła się bitwa pod Dytiatynem.
20 września – wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęła się bitwa nad Niemnem (trwała do 26 września).
7 października – w Suwałkach podpisane zostało porozumienie, na mocy którego Wilno miało przypaść Litwie.
9 października – bunt Żeligowskiego: wojsko polskie zajęło Wilno i okolice.
12 października – wojna polsko-bolszewicka: w Rydze podpisano polsko-radziecki preliminaryjny traktat pokojowy i umowę o rozejmie między Polską, Rosją i Ukrainą.
gen. Lucjan Żeligowski po zajęciu Wilna, proklamował utworzenie Litwy Środkowej.
18 października – wojna polsko-bolszewicka: wszedł w życie rozejm z 12 października.
21 października – podczas wojny ukraińsko-radzieckiej na terytorium Polski została wyparta i tu internowana armia Ukraińskiej Republiki Ludowej.
15 listopada – oficjalnie powstało Wolne Miasto Gdańsk.
17 listopada – uchwalono konstytucję Wolnego Miasta Gdańska.
22 listopada – Józef Piłsudski nadał miastu Lwów Order Virtuti Militari za bohaterską jego obronę przed Ukraińcami na przełomie 1918/1919 r.
12 grudnia – odbył się pierwszy zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska.
17 grudnia – pomiędzy anektowaną przez Polskę Litwą Środkową a Republiką Litwy utworzono pas neutralny.
1921
4 stycznia – wicepremier Ignacy Daszyński ustąpił z rządu.
7 stycznia – powołano Radę Wojenną.
27 stycznia – Polska uznała Łotwę i Estonię.
2 lutego – Polska podpisała układ sojuszniczy z Francją.
19 lutego – zawarcie polsko-francuskiego sojuszu obronnego.
21 lutego – podpisanie polsko-francuskiej tajnej konwencji wojskowej.
3 marca – układ o sojuszu obronnym pomiędzy Polską a Rumunią (konwencja ws. przymierza obronnego).
17 marca – została uchwalona konstytucja (tzw. konstytucja marcowa).
18 marca – w Rydze podpisano polsko-radziecki traktat pokojowy między Polską, Rosją Radziecką i Ukrainą Radziecką. Kończył on wojnę polsko-bolszewicką z lat 1919-1920.
20 marca – odbył się plebiscyt na Górnym Śląsku (40,4% głosów za przynależnością do Polski).
1 kwietnia – generał Władysław Sikorski został szefem Sztabu Generalnego.
24 kwietnia – Wojciech Korfanty podjął wstępną decyzję o III powstaniu śląskim.
2 maja – wybuchło III powstanie śląskie.
21 maja – początek zaciętych walk o Górę św. Anny, podczas III powstania śląskiego.
28 maja – otwarcie pierwszych Targów Poznańskich.
29 maja – rozpoczęto budowę portu w Gdyni.
22 czerwca – III powstanie śląskie: na dworcu kolejowym w Rybniku doszło do eksplozji kilku wagonów dynamitu.
5 lipca – cały obszar plebiscytowy na Górnym Śląsku przeszedł pod władzę Komisji Międzysojuszniczej. Zakończyło się III powstanie śląskie.
23 lipca – Łódź: początek XVIII Kongresu PPS.
13 września – upadł pierwszy rząd Wincentego Witosa.
19 września – powstał pierwszy rząd Antoniego Ponikowskiego.
20 października – Rada Ambasadorów Ligi Narodów podjęła decyzję o podziale Górnego Śląska.
1 listopada – inauguracja linii kolejowej do Gdyni, omijającej Gdańsk.
19 listopada – utworzenie rządu Antoniego Ponikowskiego.
26 listopada – Polacy w Wolnym Mieście Gdańsku powołali Macierz Szkolną.
Rozpoczęcie budowy portu i miasta Gdyni.
1922
16 lutego – część Górnego Śląska przyłączono do Polski.
20 lutego – Sejm Wileński przyjął uchwałę o przyłączeniu Litwy Środkowej do Polski.
5 marca – dymisja pierwszego rządu Antoniego Ponikowskiego (skutkiem odrzucenia uchwały o inkorporacji Litwy Środkowej w planowanym przez rząd kształcie).
5-6 marca – Zjazd Założycielski Młodzieży Wszechpolskiej.
10 marca – powołano drugi rząd Antoniego Ponikowskiego.
17 marca – w Warszawie odbył się I Zjazd Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej.
6 kwietnia –ustawę "O objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską"; Litwa Środkowa do Polski.
7 kwietnia – fabryka Fablok sprzedała pierwszy wyprodukowany w Polsce parowóz serii Tr21.
10 maja – powstała Stocznia Marynarki Wojennej.
15 maja – Polska i Niemcy podpisały tzw. konwencję górnośląską. Przewidywała ona pozostawienie na terenie Górnego Śląska ustawodawstwa niemieckiego. Polska część Górnego Śląska otrzymała autonomię ("Statut organiczny województwa śląskiego").
6 czerwca – dymisja drugiego rządu Antoniego Ponikowskiego.
28 czerwca – powołano rząd Artura Śliwińskiego.
4 lipca – w Rybniku podpisano protokół przejęcia przez Polskę przyznanej części Górnego Śląska.
7 lipca – dymisja rządu Artura Śliwińskiego.
26 lipca – Sejm uchwalił ustawę o regulaminie Zgromadzenia Narodowego, które miało dokonać wyboru prezydenta państwa.
31 lipca – powołano rząd Juliana Nowaka.
16 sierpnia – powstał blok wyborczy Chrześcijański Związek Jedności Narodowej (pot. Chjena).
27 sierpnia –powstał Związek Polaków w Niemczech, który za swój symbol przyjął później rodło.
13 września – uchwała Sejmu w sprawie budowy portu w Gdyni.
3 listopada – powstało Towarzystwo z Ograniczoną Poręką "Stocznia w Gdyni".
6 listopada – Toruń: utworzono Oficerską Szkołę Marynarki Wojennej.
9 grudnia – Gabriel Narutowicz został wybrany pierwszym prezydentem RP.
11 grudnia – przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę złożył Gabriel Narutowicz, pierwszy prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.
14 grudnia – dymisja rządu Juliana Ignacego Nowaka.
Gabriel Narutowicz przyjechał do Belwederu, gdzie uroczyście odbył się akt przekazania władzy przez Naczelnika PaństwaJózefa Piłsudskiego – Prezydentowi.
16 grudnia – zamach na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza (sprawca: Eligiusz Niewiadomski). Do 22 grudnia p.o. Prezydenta RP został Marszałek Sejmu Maciej Rataj.
powołano pierwszy rząd Władysława Sikorskiego.
20 grudnia – Stanisław Wojciechowski wybrany na drugiego prezydenta RP
1923
31 stycznia – Eligiusz Niewiadomski, zabójca prezydenta Narutowicza, został rozstrzelany przez pluton egzekucyjny.
15 marca – polska granica wschodnia została uznana przez Radę Ambasadorów Ententy.
29 kwietnia – uroczyste otwarcie tymczasowego Portu Wojennego w Gdyni.
5 maja – w wyniku polityki władz Będzina, mających na celu osłabienie żywiołu żydowskiego, przyłączono dzielnice Warpie i Ksawera, wraz z kolonią górniczą Koszelew.
17 maja – powstanie koalicji Chjeno-Piasta, pakt lanckoroński.
28 maja – powołano drugi rząd Wincentego Witosa.
3 lipca – Józef Piłsudski wycofał się z życia publicznego.
13 sierpnia – do Gdyni zawinął pierwszy oceaniczny statek – francuski SS Kentucky.
4 listopada – wprowadzenie stanu wyjątkowego w związku z wystąpieniami robotniczymi.
5 listopada – PPS i Komisja Centralna Związków Zawodowych ogłosiły strajk powszechny.
11 grudnia – we wsi Antoniówka (powiat radomski) chora psychicznie Cyganka Marianna Dolińska zamordowała czworo swoich dzieci, wieszając je na drzewie. Policyjne fotografie z miejsca zbrodni były w ciągu ostatnich kilkunastu lat wykorzystywane w polskich publikacjach jako ilustracje zbrodni dokonanej przez UPA.
13 grudnia – Polska uznała ZSRR.
14 grudnia – upadł drugi rząd Wincentego Witosa.
19 grudnia - utworzono drugi rząd Władysława Grabskiego.
Gdańsk – lotnisko we Wrzeszczu stało się portem cywilnym.
Gdynia – rozbudowa portu morskiego.
1924
8 stycznia – apogeum hiperinflacji, 1 dolar USA = 10 250 000 marek polskich.
11 stycznia – Sejm przyjął ustawę o naprawie skarbu państwa i reformie waluty.
20 stycznia – został utworzony Bank Polski SA, posiadający wyłączne prawo emisji pieniądza.
5 lutego – powołany zostaje Bank Gdański Wolnego Miasta Gdańska.
14 marca – Rada Ligi Narodów przyznała Polsce teren na półwyspie Westerplatte, u ujścia kanału portowego do morza, naprzeciw przedmieścia Nowy Port.
31 marca – początek strajku 150 tysięcy górników Zagłębia i Górnego Śląska.
marzec – udzielenie włoskiej pożyczki tytoniowej dla Polski.
7 kwietnia – przekazanie PKP przez zakłady Fablok pierwszego wyprodukowanego w Polsce parowozu towarowego serii Tr21 z tendrem 3-osiowym.
14 kwietnia – prezydent Stanisław Wojciechowski wydał rozporządzenie o zmianie ustroju pieniężnego – złoty miał zastąpić markę polską.
28 kwietnia – poprzez powołanie Banku Polskiego rozpoczęła się reforma walutowa Władysława Grabskiego.
29 kwietnia – marka polska została zastąpiona złotym polskim jako obowiązującą walutą w kraju.
31 lipca – rząd polski i radziecki podpisały w Moskwie ostateczny protokół w sprawie przebiegu linii granicznej pomiędzy obu państwami.
17 września - utworzono Korpus Ochrony Pogranicza (KOP).
21 września – Stefan Żeromski zakończył pracę nad powieścią Przedwiośnie.
2 października:
Polska podpisała protokół genewski o postawieniu wojny poza prawem.
26 października – odbył się IV kongres Związku Ludowo-Narodowego.
27 października – pierwsze trzy brygady KOP rozpoczęły obsadzanie granicy na Wołyniu i Białorusi.
11 listopada – Sylwester Wojewódzki wydał odezwę informującą o powstaniu Niezależnej Partii Chłopskiej (NPCh).
13 listopada – Władysław Reymont otrzymał literacką Nagrodę Nobla.
1925
5 stycznia – otwarto Polski Urząd Pocztowo-Telegraficzny nr 3 w Gdańsku. Był to późniejszy Urząd Pocztowy nr 1, broniony przez polskich pocztowców 1 września 1939 r.
13 stycznia – wysoki komisarz Ligi Narodów w Gdańsku McDonnell wystąpił z propozycją, by dla zlikwidowania konfliktu polsko-niemieckiego usunąć polskie skrzynki pocztowe z ulic Gdańska. Polska odrzuciła propozycję, a sprawa trafiła przed Trybunał Międzynarodowy w Hadze, który uznał słuszność polskich racji.
14 stycznia – rozpoczął się trzeci zjazd Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Zjazd uchwalił zmianę nazwy na Komunistyczną Partię Polski.
10 lutego – Polska podpisała konkordat z Watykanem.
10 marca – podpisano konkordat między Polską i Stolicą Apostolską.
25 marca – Stanisław Grabski został ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego.
27 marca – ratyfikowano konkordat między Polską i Stolicą Apostolską.
15 czerwca – początek wojny celnej z Niemcami.
24 czerwca – powstała Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hramada.
22 września – władze Warszawy podjęły decyzje o opracowaniu projektu Metra.
26-30 września – pierwsza wizyta w Polsce ministra spraw zagranicznych ZSRR – G. Cziczerina.
3 listopada – niemiecki minister spraw zagranicznych Gustav Stresemann zakwestionował przebieg granicy z Polską.
13 listopada – rząd Władysława Grabskiego podał się do dymisji.
20 listopada – utworzenie rządu Aleksandra Skrzyńskiego.
1 grudnia – Polska podpisała traktat lokarneński.
7 grudnia – Liga Narodów przyznała Polsce prawo do utrzymania straży wojskowej na Westerplatte.
1926
12 stycznia – grupa działaczy PSL Wyzwolenie utworzyła Stronnictwo Chłopskie.
10 lutego – rozporządzeniem Rady Ministrów RP zostały nadane prawa miejskie Gdyni, niedawnej rybackiej wioski, która stała się jednym z najmłodszych polskich miast.
5 maja – upadł rząd Aleksandra Skrzyńskiego.
10 maja – powołano trzeci rząd Wincentego Witosa.
12 maja – Józef Piłsudski dokonał przewrotu majowego.
14 maja – zakończyły się walki w Warszawie. Do dymisji podali się premier Wincenty Witos i prezydent Stanisław Wojciechowski.
15 maja – utworzono rząd Kazimierza Bartla, a obowiązki Prezydenta przejmuje Marszałek Sejmu Maciej Rataj.
31 maja - wybory prezydenckie: w głosowaniu Zgromadzenia Narodowego zwyciężył Józef Piłsudski, który odmówił objęcia urzędu.
1 czerwca – ponowne głosowanie w Zgromadzeniu Narodowym, w wyniku którego wybrano na prezydenta Ignacego Mościckiego. Dzień wcześniej zgromadzenie wskazało Józefa Piłsudskiego, ale odmówił on przyjęcia urzędu.
4 czerwca – Mościcki został zaprzysiężony na prezydenta RP.
13 czerwca – w Krakowie powstała PPS-Lewica.
2 sierpnia – wzmocniono pozycję prezydenta uchwalając nowelę sierpniową do konstytucji marcowej.
4 sierpnia – znowelizowano konstytucję marcową (tzw. nowela sierpniowa uchwalona 2 sierpnia 1926).
16 września – Polska wybrana niestałym członkiem Rady Ligi Narodów.
27 września – powstał trzeci rząd Kazimierza Bartla.
28 września – na mocy rozporządzenia Prezydenta RP z mocą ustawy utworzono Polskie Koleje Państwowe.
30 września – upadł trzeci rząd Kazimierza Bartla.
2 października – utworzono pierwszy rząd Józefa Piłsudskiego.
10 października – powstała radykalna partia ukraińska Sel-Rob (istniała do 26 września 1932).
24 października – z inicjatywy Adolfa Klimowicza, Pawła Karuzo i Janka Pozniaka powołano Zjednoczenie Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji (BChD), której głównym celem było utworzenie zjednoczonego i demokratycznego państwa białoruskiego.
27 listopada – odsłonięto pomnik Fryderyka Chopina w Łazienkach Królewskich.
4 grudnia – Roman Dmowski utworzył Obóz Wielkiej Polski.
29 grudnia – utworzono przedsiębiorstwo Żegluga Polska z siedzibą w Gdyni.
1927
4 stycznia – masowiec SS Wilno jako pierwszy polski statek wszedł do portu w Gdyni.
14 stycznia – policja aresztowała kilkuset członków białoruskiej partii Hramada, wśród nich kilku posłów na Sejm.
26 lutego – Mazurek Dąbrowskiego został oficjalnie polskim hymnem narodowym.
11 marca – została zdelegalizowana Niezależna Partia Chłopska.
21 marca - została zdelegalizowana Hromada.
7 czerwca – poseł ZSRR w Polsce Piotr Wojkow został zamordowany w Warszawie przez działacza białogwardyjskiego, Borysa Kowerdę.
12 sierpnia – powstał Związek Polskiej Młodzieży Demokratycznej.
Listopad – powstał Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem.
21 grudnia – powstały Polskie Zakłady Lotnicze.
27 grudnia – zostało zawarte porozumienie o wymianie więźniów politycznych między ZSRR i Polską.
Ustanowienie godła II Rzeczypospolitej
1928
4 marca – wybory do Sejmu drugiej kadencji.
5 marca – powstał Związek Młodzieży Wiejskiej RP "Wici".
27 czerwca – powstał czwarty gabinet Kazimierza Bartla.
27 sierpnia – Polska podpisała Pakt Paryski.
27 grudnia – powstały Polskie Linie Lotnicze LOT.
1929
9 lutego – Polska podpisała protokół Litwinowa (wszedł w życie 25 lipca).
Luty – w stolicy otwarto Instytut Judaistyczny.
14 kwietnia – utworzenie rządu Kazimierza Świtalskiego.
16 maja-30 września – w Poznaniu odbyła się Powszechna Wystawa Krajowa prezentująca dziesięcioletnie osiągnięcia odrodzonej Polski.
30 sierpnia – Polska przyjęła zasady planu Younga.
14 września – utworzono Centrolew.
16 października – Franciszek Żwirko i Antoni Kocjan ustanowili na samolocie RWD-2 międzynarodowy rekord wysokości lotu (4004 m).
5 grudnia – partie antysanacyjne powołały Centrolew.
20 grudnia – został utworzony rząd Kazimierza Bartla.
26 grudnia – w pierwszy rejs wypłynął żaglowiec „Pomorze”, późniejszy „Dar Pomorza”.
1930
5 stycznia – do Krakowa przyjechał Nahum Sokołow, przewodniczący Światowej Organizacji Syjonistycznej. Wziął udział w konferencji Organizacji Syjonistycznej Małopolski Zachodniej i Śląska, podczas której wygłosił referat o syjonizmie i sytuacji w Palestynie.
18 stycznia – uruchomiono fabrykę nawozów sztucznych w Mościcach (Państwowa Fabryka Związków Azotowych).
17 marca – układ handlowy z Niemcami (osłabienie wojny celnej).
29 marca - utworzono pierwszy rząd Walerego Sławka.
23 sierpnia – upadł pierwszy rząd Walerego Sławka.
25 sierpnia – powołano drugi rząd Józefa Piłsudskiego.
29 sierpnia – rozwiązanie Sejmu i Senatu.
9/10 września – w nocy z 9 na 10 września aresztowano 19 byłych posłów, przywódców nowo powstałego lewicowego komitetu wyborczego Związek Obrony Prawa i Wolności Ludu.
16 października – Jan Kostrzewski zastrzelił w lokalu Kasy Chorych w Częstochowie jej komisarza oraz dwóch innych pracowników, popełniając następnie samobójstwo.
16 listopada – wybory brzeskie – przedterminowe wybory do Sejmu RP. Aresztowanie przywódców Centrolewu i osadzenie ich w więzieniu wojskowym w Brześciu nad Bugiem na czas wyborów.
23 listopada:
przedterminowe wybory do Senatu RP.
4 grudnia – upadł drugi rząd Józefa Piłsudskiego.
5 grudnia – utworzono drugi rząd Walerego Sławka.
20 grudnia – z więzienia mokotowskiego w Warszawie uwolniono senatora Wojciecha Korfantego.
1931
8 stycznia – krakowska policja zlikwidowała redakcję komunistycznego pisma „Przegląd Społeczny”. Aresztowano trzy osoby, w tym wydawcę.
22 lutego - w krakowskim Domu Katolickim odbył się wiec protestacyjny przeciw szerzącej się w prasie, literaturze i teatrze pornografii. W wiecu uczestniczyli m.in. bp Adam Sapieha i Karol Hubert Rostworowski.
1 marca – Tadeusz Banachiewicz zaprezentował pierwsze obliczenia orbity Plutona.
13 marca – Sejm RP uchwalił ustawę znoszącą wszystkie przywileje lub ograniczenia związane z pochodzeniem, narodowością, językiem, rasą lub religią sprzed 1918.
15 marca – z połączenia PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie” i Stronnictwa Chłopskiego powstało Stronnictwo Ludowe.
13 kwietnia – powstał rząd Aleksandra Prystora.
27 maja – utworzenie rządu Aleksandra Prystora.
26 października – rozpoczął się proces brzeski przywódców Centrolewu (trwał do 13 stycznia 1932).
1932
8 stycznia – dokonano oblotu samolotu pasażerskiego PZL.4.
13 stycznia – ogłoszono wyroki w procesie brzeskim przywódców Centrolewu.
19 stycznia – krakowska policja aresztowała dwóch członków Ligi Zielonej Wstążki, rozrzucających ulotki wzywające do bojkotu sklepów żydowskich.
3 kwietnia – powstało Narodowe Stronnictwo Pracy.
14 czerwca – doszło do tzw. kryzysu gdańskiego, gdy niszczyciel ORP Wicher wszedł do miejscowego portu, wymuszający prawa port d’attaché dla Polski.
21 czerwca – rozpoczyna się bunt chłopski znany jako powstanie leskie.
9 lipca – zostało zdławione powstanie leskie.
11 lipca – kodeks Makarewicza: reforma polskiego prawa karnego (m.in. legalizacja kontaktów homoseksualnych).
25 lipca – Polska i ZSRR podpisały w Moskwie układ o nieagresji.
12 sierpnia – Polska i Francja zawarły układ handlowy.
28 sierpnia – zwycięstwo polskich pilotów Franciszka Żwirko i Stanisława Wigury (Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych).
21 września – podpisano umowę licencyjną z Fiatem na produkcję w kraju Fiata 508.
Październik – początek strajków chłopskich w Polsce.
2 listopada – Józef Beck został ministrem spraw zagranicznych w rządzie Aleksandra Prystora.
31 grudnia – polscy kryptolodzy złamali szyfr niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.
1933
Styczeń - kierowana przez Mariana Rejewskiego grupa matematyków złamała kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.
Polska Partia Socjalistyczna (dawna Frakcja Rewolucyjna) liczyła na terenie Krakowa 136 osób, z czego tylko 36 wykupiło legitymacje.
1 marca – otwarto magistralę kolejową, łączącą śląskie kopalnie węgla kamiennego z portem w Gdyni.
28 marca - rozwiązano Obóz Wielkiej Polski – radykalną organizację polityczną działającą od 1926 z inicjatywyRomana Dmowskiego.
7 maja – Ignacy Mościcki wybrany na drugą kadencję prezydenta Polski.
10 maja – utworzono rząd Janusza Jędrzejewicza.
21 października – ukraiński nacjonalista Mykoła Łemyk zabił naczelnika kancelarii konsulatu sowieckiego weLwowie (jednocześnie emisariusza sowieckiego wywiadu) O. Majłowa, na znak protestu przeciw wywołaniu wielkiego głodu na Ukrainie.
8 grudnia – w Gdyni otwarto Dworzec Morski.
18 grudnia – Bolesław Bierut został skazany na 7 lat więzienia za współpracę z sowieckim wywiadem.
1934
26 stycznia – minister spraw zagranicznych Niemiec i polski ambasador Józef Lipski podpisali w Berlinie 10-letniądeklarację o niestosowaniu przemocy.
4 marca – założono Stronnictwo Wielkiej Polski.
8 marca – zakończono polsko-niemiecką wojnę celną.
18 marca – przeprowadzono masowe aresztowania działaczy Ruchu Młodych Stronnictwa Narodowego.
10 kwietnia – podniesienie poselstw – polskiego w Moskwie i radzieckiego w Warszawie – do rangi ambasad.
14 kwietnia - utworzono Obóz Narodowo-Radykalny (podpisanie deklaracji w gmachu Politechniki Warszawskiej).
29 kwietnia – otwarto lotnisko na Okęciu w Warszawie.
5 maja – został podpisany protokół przedłużający do 31 grudnia 1945 roku polsko-sowiecki pakt o nieagresji.
15 maja - utworzono rząd Leona Kozłowskiego.
29 maja – bojówka ONR ostrzelała siedzibę PPS na Woli, raniąc 7 osób.
10 czerwca – zdelegalizowano Obóz Narodowo-Radykalny.
13 czerwca – do Polski przyjechał z wizytą minister propagandy III Rzeszy Joseph Goebbels.
15 czerwca – zamach nacjonalistów ukraińskich na ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego.
17 czerwca – prezydent RP podpisał rozporządzenie o utworzeniu obozu w Berezie Kartuskiej.
6 lipca – czołowi działacze Obozu Narodowo-Radykalnego zostali osadzeni w obozie w Berezie Kartuskiej.
12 lipca – utworzono obóz w Berezie Kartuskiej.
11 września – Polska odrzuciła pakt wschodni.
13 września – Polska wypowiedziała traktat mniejszościowy.
15 listopada – podniesienie poselstw polskiego i niemieckiego do rangi ambasad.
Polscy kryptolodzy zbudowali pierwszą wersję niemieckiej maszyny szyfrującej Enigmy.
1935
6 stycznia – w krakowskim Teatrze Starym rozpoczęła się II Światowa Konferencja Syjonistów-Rewizjonistów. Uczestniczyło w niej kilkuset delegatów.
13 stycznia – aresztowanie ppor. mar. Wacława Śniechowskiego (od lipca 1932 współpracował z Abwehrą, skazany przez Sąd Wojskowy na karę śmierci przez rozstrzelanie, wyrok wykonano w marcu 1935).
7 lutego – podpisano układ handlowy między Polską i Wielką Brytanią.
23 marca - Sejm uchwalił konstytucję kwietniową, miesiąc później podpisaną przez prezydenta Ignacego Mościckiego.
28 marca – powstał gabinet premiera Walerego Sławka (do 12 października 1935).
24 kwietnia – weszła w życie konstytucja kwietniowa.
12 maja – śmierć marszałka Józefa Piłsudskiego.
28 czerwca – uchwalenie nowej ordynacji wyborczej.
1 sierpnia – w Tatrach rozpoczęto budowę kolejki linowej na Kasprowy Wierch.
13 października – powstał rząd Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego.
30 października – rozwiązanie Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR).
1936
13 stycznia – wyrok w sprawie zabójstwa ministra Bronisława Pierackiego przez ukraińskich nacjonalistów. Trzech współwinnych, w tym Banderę, skazano na śmierć. Wyroki zamieniono następnie na karę dożywotniego więzienia.
9 marca – w Przytyku doszło do starć ulicznych pomiędzy Polakami i Żydami zwanych „pogromem Żydów".
22 marca – początek strajku okupacyjnego 1100 górników w kopalni Śląsk w Chropaczowie przeciwko planom zwolnień pracowników.
23 marca – w Krakowie doszło do rozruchów antysanacyjnych. Policja otworzyła ogień do manifestujących robotników, zabijając 10 i raniąc 45 osób.
26 marca – w Częstochowie policja zaatakowała demonstrację bezrobotnych, zabijając jedną osobę i raniąc kilka.
28 marca – przy krakowskim Rynku Głównym otwarto lokal Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski.
20 kwietnia – prezydent podpisał dekret o utworzeniu Funduszu Obrony Narodowej.
15 maja – powstał rząd Felicjana Sławoja Składkowskiego.
18 lipca – w Warszawie bojówka ONR-Falangi napadła i poraniła nożami Stanisława Dubois, członka władz naczelnych PPS.
6 września – układ w Rambouillet o pożyczce francuskiej na uzbrojenie armii polskiej.
31 października – Sąd okręgowy w Warszawie skazał Marcelego Nowotkę na 12 lat więzienia za działalność komunistyczną.
10 listopada - Edward Śmigły-Rydz otrzymał nominację na marszałka Polski.
początek rozbudowy Centralnego Okręgu Przemysłowego.
11 grudnia - ostrzeżenie rządowe o pozbawieniu obywatelstwa Polakom biorącym udział w wojnie domowej w Hiszpanii.
1937
17 stycznia – Stronnictwo Ludowe podjęło decyzję o strajku chłopskim.
28 stycznia – antysemickie ekscesy na Uniwersytecie Warszawskim i Politechnice Warszawskiej.
5 lutego – rząd polski podjął decyzję o utworzeniu Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP).
21 lutego - powstał Obóz Zjednoczenia Narodowego.
20 marca – rozpoczęto budowę miasta i huty Stalowa Wola.
13 maja – po zabójstwie polskiego policjanta dokonanym przez Żyda doszło do pogromu w Brześciu nad Bugiem.
26 maja – rozwiązanie przez rząd Ligi Obrony Praw Człowieka i Obywatela.
22 czerwca – powołanie Związku Młodej Polski, organizacji młodzieżowej Obozu Zjednoczenia Narodowego.
15 sierpnia – Stronnictwo Ludowe proklamowało strajk chłopski.
25 sierpnia – został zdławiony strajk chłopski. Tego dnia w Majdanie Sieniawskim na Podkarpaciu w starciach z policją zginęło 15 chłopów.
4 września – rektorzy szkół wyższych wprowadzili rozdział miejsc dla studentów Polaków i Żydów, tzw. getta ławkowe.
2 października – powstał Związek Lewicy Patriotycznej.
5 października – porozumienie polsko-niemieckie o tranzycie przez Pomorze.
10 października – powstało Stronnictwo Pracy (z połączenia Narodowej Partii Robotniczej i Stronnictwa Chrześcijańskiej Demokracji).
16 października – powstał Klub Demokratyczny przekształcony w 1938 w Stronnictwo Demokratyczne.
19 października – uchwałą Walnego Zjazdu Związku Lekarzy Państwa Polskiego wprowadzono tzw. paragraf aryjski.
27 października - protest Rady Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Warszawskiego przeciw bojówkarskim atakom prawicowych studentów.
Październik – wprowadzenie getta ławkowego na niektórych polskich uczelniach wyższych.
22 grudnia – rozwiązanie Socjalistycznej Partii Pracy.
1938
7 stycznia – do Krakowa przyjechał generał Józef Haller, który przeprowadził rozmowy z miejscowymi działaczami Stronnictwa Pracy.
10 stycznia - ze stanowiska szefa Obozu Zjednoczenia Narodowego ustąpił płk Adam Koc. Jego miejsce zajął gen.Stanisław Skwarczyński.
26 stycznia – gen. Tadeusz Kutrzeba w przedstawionych marszałkowi Edwardowi Rydzowi-Śmigłemu założeniach planu wojny z Niemcami określił przewagę militarną Niemiec jako 3-krotną.
17 marca – ogłoszenie polskiego ultimatum wobec Litwy. Polska żądała nawiązania normalnych stosunków dyplomatycznych, co w praktyce oznaczało uznanie przez Litwę istniejących granic, a wiec przynależności Wileńszczyzny do Polski.
19 marca – na skutek wystosowanego ultimatum, Litwa nawiązała stosunki dyplomatyczne z Polską.
16 sierpnia – Komunistyczna Partia Polski rozwiązana przez Komintern w ramach wielkiej czystki w ZSRR.
21 września – rząd RP wysunął żądanie wobec Czechosłowacji oddania części Zaolzia.
24 września – Ruch Narodowo-Radykalny Falanga rozpoczął zaciąg do Zaolziańskiego Korpusu Ochotniczego.
30 września - Polska przedstawiła Czechosłowacji ultimatum w sprawie Zaolzia.
2 października – wojska polskie wkroczyły na czechosłowackie Zaolzie.
5 października – z Eksperymentalnej Stacji Telewizyjnej, znajdującej się w warszawskim wieżowcu Prudential, wyemitowano pierwszy w Polsce program telewizyjny, który był oglądany na czterech telewizorach.
11 października – formalna inkorporacja zajętej części Śląska Cieszyńskiego do Polski (w drodze dekretu Prezydenta).
24 października – przedstawienie przez Joachima von Ribbentropa, niemieckiego ministra spraw zagranicznych, w rozmowie z Józefem Lipskim, propozycji niemieckich wobec Polski, m.in. eksterytorialnego korytarza do Prus Wschodnich.
16 listopada – formalna inkorporacja pozostałych zajętych ziem Czechosłowacji do Polski (w drodze dekretu Prezydenta).
27 listopada – 24 Pułk Ułanów stoczył walkę z wojskiem czechosłowackim pod miejscowością Ździar. W potyczce zginął major Stefan Rago.
2 grudnia – Eugeniusz Kwiatkowski ogłosił 15-letni plan gospodarczy.
1939
5 stycznia - początek wizyty ministra spraw zagranicznych Józefa Becka w Niemczech.
w kościele Kapucynów w Krakowie odprawiono mszę w intencji zmarłego 2 stycznia Romana Dmowskiego. W mszy uczestniczył bp Adam Sapieha. Na krakowskich budynkach Stronnictwa Narodowego wywieszono czarne flagi. Studenckie organizacje narodowe opublikowały odezwę, wzywającą do wzięcia udziału w pogrzebie Dmowskiego.
6 stycznia – po kurtuazyjnym spotkaniu z Hitlerem minister Józef Beck odbył spotkanie z szefem niemieckiej dyplomacji Joachimem von Ribbentropem. Ten wysunął konkretne żądania: włączenie Gdańska do Rzeszy, wydzielenie eksterytorialnej autostrady i linii kolejowej. W zamian za to Niemcy obiecali ostatecznie uznać polskie granice.
7 stycznia – w Warszawie odbyła się ostatnia część uroczystości pogrzebowych Romana Dmowskiego. Trumnę złożono na cmentarzu bródnowskim, do grobu włożono urnę z ziemią nadmorską i wodą z Bałtyku.
8 stycznia - na naradzie u prezydenta Mościckiego z udziałem Józefa Becka i Edwarda Rydza-Śmigłego zadecydowano nie ustępować wobec niemieckich żądań terytorialnych wobec Polski.
Marzec – Stanisław Cat-Mackiewicz zesłany do Berezy Kartuskiej.
4 marca – w sztabie głównym zaczęto pracę nad planem wojny z Niemcami (Plan Zachód).
18 marca – po zajęciu przez armię węgierską Karpato-Ukrainy została utworzona granica polsko-węgierska.
21 marca – „Kurier Poranny” przytoczył wypowiedź Joachima von Ribbentropa, który w Berlinie spotkał się z Józefem Lipskim: „Tylko Hitler może zagwarantować granicę polsko-niemiecką i uznać przynależność Pomorza Gdańskiego do Polski. Warunkiem jest jednak powrót czysto niemieckiego Gdańska do Rzeszy oraz utworzenie eksterytorialnego połączenia kolejowego i szosowego między Polską a Niemcami”.
31 marca – Wielka Brytania złożyła oświadczenie o gwarancjach dla niepodległości Polski.
15 kwietnia – założenie partii Stronnictwo Demokratyczne.
28 kwietnia – Niemcy wypowiedziały deklarację polsko-niemiecką o niestosowaniu przemocy z 26 stycznia 1934.
5 maja – minister Józef Beck wygłosił w Sejmie przemówienie, w którym odrzucił żądania Niemiec włączenia Gdańska do III Rzeszy i wyznaczenia eksterytorialnych linii komunikacyjnych.
17 maja – Wincenty Witos stanął na czele Stronnictwa Ludowego.
25 lipca – polscy kryptolodzy przekazali aliantom klucz do rozszyfrowania sekretów Enigmy – niemieckiej kryptograficznej maszyny cyfrowej.
17 sierpnia – rząd polski zablokował graniczną wymianę handlową pomiędzy Niemcami a Polską.
22/23 sierpnia – naczelne władze wojskowe podjęły decyzję o mobilizacji alarmowej 2/3 stanu sił zbrojnych.
23 sierpnia – w Moskwie podpisanie paktu o nieagresji między ZSRR i III Rzeszą (Pakt Ribbentrop – Mołotow).
24 sierpnia – częściowa mobilizacja.
25 sierpnia - podpisanie angielsko-polskiego układu o wzajemnej pomocy militarnej w razie ataku niemieckiego.
do Gdańska pod pretekstem kurtuazyjnej wizyty wszedł niemiecki szkolny okręt liniowy Schleswig-Holstein.
26 sierpnia – incydent jabłonkowski: niepoinformowani o zmianie daty ataku na Polskę niemieccy dywersanci napadli na stację kolejową w Mostach koło Jabłonkowa i próbowali przejąć tunel kolejowy pod Przełęczą Jabłonkowską na Śląsku Cieszyńskim.
28 sierpnia – Antoni Guzy, Polak zwerbowany przez Niemców, dokonał zamachu na dworcu kolejowym w Tarnowie. Zginęło 20 osób.
30 sierpnia - dekretem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego zarządzono powszechną mobilizację.
31 sierpnia - ultimatum niemieckie wobec Polski.
prowokacja gliwicka: Niemcy sfingowali napad na radiostację gliwicką dając sobie pretekst do wojny.
1 września:
hitlerowskie Niemcy napadły na Polskę; rozpoczęła się kampania wrześniowa.
17 września:
Związek Radziecki przyłączył się do niemieckiej napaści na Polskę.
|